Domain türleri
6 yıl önce 3681
Alan adları ihs,isimtescil,godaddy gibi alan adı kayıt firmalarınca tescil edilir ve tescil işleminde evrensel “ilk gelen alır” kuralı işler. Bu tescil işlemi, ücreti kabilinde belirli periyotlara yayılmış (Örneğin, .com uzantılı bir domain 1 yıllık tescili ortalama 10$ civarındadır) tahsis şeklinde olur. Buna göre, bir alan adı o alan adını tescil ettiren kişiye en az 1 yıl boyunca tahsis edilir ve o alan adını tescil ettiren kişi, tahsis süresi boyunca o alan adını dilediği gibi kullanma, tahsis süresini uzatma ya da alan adını satma ve diğer tüm tasarruflar bakımından tek yetkili ve hak sahibi olur. Tüm alan adları ve alan adı firmaları, ICANN adlı uluslararası kuruluşa tabidir. ICANN, telif hakkı ve fikri mülkiyet konulu domain davalarında Birleşmiş Milletler Örgütü’ne bağlı kuruluş olan WIPO ‘yu yetkilendirmiştir.
Bu kısma kadar alan adlarını özet olarak anlattık ve sonraki yazılarımızda yukarıdaki özeti detaylandıracağız. Şimdi,
Domain türlerini tanıyalım;
İyi ve akılda kalıcı bir domain, her şeyden önce iyi bir marka demektir. İnternet üzerinden hizmet sunmak isteyen bir kişi ya da kuruluş, iyi bir domain aracılığı ile önce iyi bir marka oluşturmuş sonrasında da reklam ve pazarlama maliyetlerini önemli ölçüde azaltmış olacaktır. Örneğin, pizza satışı yapan bir firmanın pizza.com gibi jenerik bir domaine sahip olması, o firmanın milyonlarca dolar sermayeye sahip olmasından daha önemlidir. Şimdi sırasıyla domain çeşitlerini özetlendireceğiz:
Jenerik domain nedir
Jenerik, İngilizce Generic yani genel kelimesinden türemiştir. Araba, emlak, elma gibi kelimeler jenerik kelimeler olup bunlara ait domainler (örn: araba.com,emlak.com.elma.com) jenerik domain olacaktır fakat arabalar, emlak sitesi, elmaci gibi kelimelere ait domainler (örn: arabalar.com,elmaci.com,domainci.com) jenerik domain payesini kazanamayacaktır. Yine de bir domainin iyi olması için jenerik olması şart olmayıp bu durumlarda sektörel domain kavramı gündeme gelmektedir.
Sektörel domain nedir
Yalıtım malzemeleri konusunda faaliyet gösteren bir firma düşünelim. Bu firmanın, internet aracılığı ile pazarlama faaliyetlerini genişletmek istemesi halinde başvurması gereken ilk domain örneğin; yalitimmalzemeleri.com‘dur.Akrilik iplik üreten bir firmanın internette tüm firmalardan en öne çıkması için alması gereken domain akrilikiplik.com’dur.
İki-Üç-Dört karakterli domain nedir
Gün itibariyle tüm dünyada kayıtlı domain sayısının 200 milyon civarı olduğu düşünülüyor. Haliyle, kombinasyonu az ve akılda kalıcılığı kolay olan bu 2-3-4 karakterli (örn: bor.com, ali.com,sev.net vs) domainler de değerlidir.
PR değeri yüksek, yaşlı domain nedir
Webmaster ve firmalar arama motorlarında ilk sırada çıkmak için arama motoru optimizasyonu yani SEO denilen uygulamalar yaparlar. PR (PageRank) Google tarafından yapılan bir alanadı değerleme sistemidir. Bunun yanı sıra web geçmişi yüksek olan, önceki yıllarda kaydedilmiş yaşlı bir domain de istikrar ön kabülü ile SEO bakımından önemli hale gelir. Dolayısıyla yaşı ve PR değeri yüksek domainler de değerlidir.
Typo domain nedir
Typo domain, hiti ya da popülaritesi yüksek bir domainin yanlış yazım kombinasyonlarından hit elde etmeye yarayan domainlerdir. Örneğin,bimsell.com,fcbook.com,hebsi.com gibi.
Projelik domainler
Yukarıda yazılan kategorilerin hiçbirine uymayan ama yine de “iyi domain” kategorisinde olan domainler vardır. Örneğin keyword domain denilen domainler, arama motorlarında aratılan kelimelerden oluşur (Örneğin, trakya yalıtım,çorlu yalıtım,İstanbul mantolama). Ayrıca akılda kalıcılık, akıcılık, kısalık gibi bir çok faktörle bir domain iyi haline gelebilir. Örneğin, hepsiburada,nanobor, yatteks, gittigidiyor gibi domainler bu kategoriye girer.
Domain ticareti nasıl yapılır
Domain tescilinde -özellikle .com, .net, .org uzantılı Top Level Domain‘ler bakımından evrensel “ilk gelen alır” kuralının geçerli olduğunu belirtmiştik. İlk gelen alır kuralı (First come, first served) adından da anlaşılacağı üzere daha önceden kayıt edilmemiş ya da kayıt edilip düşmüş (silinmiş – deleted) domainler için ilk tescil (register) talebinde bulunanın, o domaini alabilecek olmasını ifade eder.
Yukarıda günümüzde kayıtlı domain sayısının 200 milyonu aştığını belirtmiştik. Bu durumda jenerik domainler gibi iyi domainlerin ilk gelen alır kuralı ile kayıt edilmesinin çok düşük ihtimaller olduğu sonucu çıkarılmasını sağlamaktadır. Bugün birçok Türkçe jenerik – iyi domain, Kıvılcım İstanbulluoğlu, Nokta,rs danışmanlık gibi öne çıkan domain portföycüleri ya da yabancı domain simsarlarının elinde bulunmaktadır. Örneğin, İstanbulluoğlu, bir röportajında söylediği üzere 1500 kadar çok iyi domainin 15′e yakın yıldır sahibidir ve domain ticaretine yönelik ilk adımını 1998 yılında atmıştır. Yukarıda bahsi geçen portföyler ile domain ticareti yapmak istediğinizde değerine göre açılışı dolar bazında dört ila altı haneli rakamlar ile yapmakta ya da ilgili domaini hiç satmamaktadırlar. Peki bu şartlarda nasıl domain ticareti yapacaksınız
Domain ticareti yalnızca çok iyi ya da jenerik domainlerden ibaret değildir. Trendler doğrultusunda iyi ve kaliteli kavramı sürekli değişmektedir. Bu bağlamda, domain ticaretine yeni girenler bütçeleri doğrultusunda öncelikle kendi aralarında domain ticareti ve alım-satımı yapmalıdır, bu tecrübe ve maddi olarak en öğretici adım olacaktır. Domain ticareti, bütçe, öngörü, takipçiliğin yanısıra tecrübeyle de ilgilidir. Bu alım satımların yapılabileceği bir çırpıda Sedo,godady,ihs,r10.net,alanadları,domain dergisi,domain tedarik vs olarak sayabileceğimiz birçok yerli-yabancı forum ve site bulunmaktadır.
Düşecek domainleri takip ederek onları backorder gibi yöntemlerle kayıt ettirmek de diğer bir yoldur. Düşecek domainleri namecatch,justdropped,savespell gibi sitelerden takip edebilirsiniz. En iyi backorder firmaları ise snapnames ve namejet olarak bilinir. Backorder ortalama 60-70$ civarı, godaddy gibi backorder konusunda zayıf firmalarda 20$ civarındadır.
Tecrübe kazanmak için kullanabileceğiniz diğer bir yöntem de beğendiğiniz domainlerin sahiplerine fiyat sormanız ya da pazarlık yapmanızdır, pazarlık esnasında tecrübe paylaşımı oldukça yaygındır. Pazarlık tecrübe amacıyla da olsa domain ve fiyat çok iyi olursa kaçırmamanız, her şeyden önce karşınızdakini boğmamanız ve saygılı olmanız gerektiğini söylememize gerek yok sanırım. :)
Bunun yanı sıra, çok okuyarak, kültürleri tanıyarak, dil öğrenerek, trendleri takip ederek iyi bir öngörü gücüyle beraber kaliteli domainler hâlâ kayıt edilebilirdir. Örneğin,futbol aşkı adlı domain 10$’a kayıt edilmiş, sonraki günlerde 25$’a başka bir kişiye satılmış, bundan bir sene sonra “Futbol Aşkı” isimli bir program yapan televizyon kanalı domain sahibine dört haneli rakamlar ödemiştir.
Konuyla ilgili detaylı yazılarımız eklenecektir. Bu yazıyı okuyup iştahı kabaran ve konuyu biraz daha araştırmak isteyenler için piyasanın hacminin anlaşılması adına bugüne kadar satışı yapılan en pahalı 20 domain satışını sıraladık;
DÜNYANIN EN PAHALI 20 DOMAİNİ (ALAN ADI):
1) VacationRentals.com – 2007 yılında 35.000.000 Dolara satıldı. HomeAway sitesinin sahibi Brain Sharples “bu domaini rakibi Expedia’ya kaptırmamak için” böyle yüksek bir miktar ödediğini söyledi.
2) PrivateJet.com – 2012 yılında 30.000.000 ABD Doları fiyata satıldı.
3) Insure.com – 2009 yılında 16.000.000 ABD Doları fiyata satıldı.
4) Sex.com – Ekim 2010′da 14.000.000 ABD Doları fiyata satıldı.
5) Hotels.com – 2001 yılında 11.000.000 ABD Doları fiyata satıldı.
6) Fund.com – 2008 yılında 10.000.000 ABD Doları fiyata satıldı. Şu an aktif olmaması alıcı tarafından bakıldığında hatalı bir yatırım yapılmış olduğunu düşündürüyor.
7) Porn.com – 2007 yılında 9.500.000 ABD Doları fiyata satıldı.
8) FB.com – Facebook tarafından 2010 yılının Kasım ayında American Farm Bureau Federation’dan satın alındı. Şu an Facebook’a yönlendiriliyor.
9) Business.com – 7,5 milyon dolar fiyatla Aralık 1999′da satıldığında o dönemin domain satış rekorunu kırmıştı.
10) Diamond.com – 2006 yılında 7.500.000 ABD Doları fiyata satıldı ve lüks tüketime yoğunlaşan bir e-ticaret sitesi oldu.
11) Beer.com – 2004 yılında 7.000.000 ABD Doları fiyata satıldı. Şu an istenen verimi alamamış olsa gerek ki yeni sahibi tarafından tekrar satılığa çıkartılmış durumda.
12) Israel.com – 2008 yılında 6.000.000 ABD Doları fiyata satıldı.
13) Casino.com – Cebelitarık’taki Mansion Limited tarafından 2007 yılında 5.500.000 ABD Doları fiyata alındı.
14) Slots.com – 2010 yılında 5.500.000 ABD Doları fiyata satılan bu siteyi bir Rus şirketi olan Bodog satın aldı.
15) AsSeenOnTV.com – LA Group tarafından 2000 yılında 5.100.000 ABD Doları fiyata alındı. Daha sonra grup adını AsSeenOnTV olarak değiştirdi.
16) Toys.com – Oyuncak anlamına gelen bu domain, oyuncak devi Toys’R'us tarafından 2009 yılında 5.100.000 ABD Doları fiyata alındı.
17) Korea.com – 2004 yılında 5.000.000 ABD Doları fiyata satılan bu ismi Korea Communications satın aldı.
18) SEO.com – 2007 yılında SEO uzmanı ve BuyDomains’in sahibi Michael Mann tarafından satın alındı. Mann daha sonra BuyDomains’i satarak SEO.com’a yoğunlaştı.
19) Clothes.com – Apple tarafından 2011 yılında 4,5 milyon dolara satın alındı.